در دنیای امروزی که پیشرفت فناوری‌های ارتباطی و اطلاعاتی باعث تغییراتی بزرگ در زندگی انسان‌ها شده است، سیستم‌های حضور و غیاب اثر انگشتی به عنوان یکی از ابزارهای مهم مدیریت منابع انسانی مورد توجه قرار گرفته‌اند. این دستگاه‌ها با استفاده از تکنولوژی اثر انگشت، می‌توانند با دقت بالا و در کوتاهترین زمان ممکن، حضور و غیاب کارکنان را ثبت کنند. اما همانطور که همه چیز دارای مزایا و معایب است، دستگاه‌های حضور و غیاب اثر انگشتی نیز ناچار به مواجهه با معایبی هستند که می‌توانند به شرکت‌ها و کارکنان آنها آسیب برسانند. در این مقاله قصد داریم به بررسی معایب دستگاه‌های حضور و غیاب اثر انگشتی پرداخته و به بررسی این موضوع بپردازیم که چگونه این مشکلات را می‌توان در صورت وجود، رفع کرد.
با ما همراه باشید تا با بررسی معایب دستگاه‌های حضور و غیاب اثر انگشتی، با این روش‌های مدیریتی آشنا شویم.
معایب دستگاه‌های حضور و غیاب اثر انگشتی
این فناوری که سابقه‌ای طولانی در حضور در بازار دارد اولین فناوری زیست محور بوده که در سامانه‌های مدیریت منابع انسانی به کار گرفته شد و هنوز هم با وجود عرضه دستگاه‌های تشخیص چهره به عنوان یکی از پرفروش‌ترین دستگاه‌های حضور و غیاب مطرح بازار است.
فناوری تشخیص اثر انگشت امروزه بیشتر از سنسورهای نوری برای تشخیص و احراز هویت افراد استفاده می‌کند، اگرچه انواع دیگری از سنسورها نیز قبل از سنسورهای نوری وجود داشت و همچنین در سال‌های اخیر فناوری‌های دیگری هم برای اسکن آثار انگشت به کار گرفته شده ولی هیچ یک از فناوری‌های یاد شده کارایی لازم برای مصارف عمومی و را ندارند و همچنان سنسورهای نوری به عنوان سنسورهای اصلی در انواع دستگاه‌هایی که عملیات اسکن آثار انگشت را انجام می‌دهند استفاده می‌گردد، ولی این فناوری دارای نقاط ضعفی است که مهمترین آنها به شرح زیر است:
[elementor-template id=”17129″]
- مشکل اسکن اثر انگشت در محیط‌هایی که رطوبت هوا خیلی کم باشد.
- مشکل اسکن اثر انگشت برای افرادی که با ابزار کار میکنند.
- مشکل اسکن اثر انگشت افرادی که با شوینده‌ها و مواد شیمیایی و یا آب کار میکنند.
- مشکل اسکن اثر انگشت برای افرادی که دچار حساسیت و یا بیماری‌های پوستی هستند.
- انتقال آلودگی بین افراد.
- زمان تشخیص طولانی تر از سایر شیوه‌های احراز هویت.
- امکان تقلب در ثبت اثر انگشت
در ادامه به بررسی موارد ذکر شده در بالا می‌پردازیم تا تصویر دقیق تری ازکاربرد این فناوری در سامانه‌های مدیریت منابع انسانی داشته باشیم.
بیشتر بخوانید: آشنایی با انواع سیستم های حضور و غیاب و مزایا و معایب هر کدام
مشکل اسکن اثر انگشت در محیط‌هایی که رطوبت هوا خیلی کم است
شاید شایع‌ترین مشکلی که بیشتر کاربران دستگاه‌های تشخیص اثر انگشت آن را تجربه کرده باشند مشکل عدم تشخیص اثر انگشت در روزهای سرد زمستان باشد. این مشکل در نتیجه خشک شدن سطح پوست در هوای سرد زمستان و کاهش رطوبت هوا به علت سرمای هوا است، در نتیجه تغییراتی که ذکر شد در هنگام لمس سطح شیشه سنسور به علت کافی نبودن رطوبت برای به جا گذاشتن تصویر اثر انگشت روی شیشه سنسور، دستگاه قادر به تشخیص آثار انگشت نیست.
برای تشخیص اثر انگشت لازم است تا رطوبت پوست و یا محیط کارکرد بالا رود، عمده پرسنلی که به این مشکل بر می‌خورد به تجربه با استفاده از رطوبت بازدم خود میزان رطوبت سطح انگشت خود را بالا برده و به راحتی ثبت حضور می‌نمایند، همچنین با گرم کردن محیط کار و برگرداندن سطح رطوبت هوا به سطح آسایش هم این مشکل خود به خود از بین می‌رود.
مشکل اسکن اثر انگشت برای افرادی که با ابزار کار میکنند
عموما افرادی که با ابزار صنعتی کار میکنند و یا کارگرانی که در بیشتر رشته‌های صنعتی فعالیت دارند در صورتیکه از دستکش و وسایل ایمنی استفاده نکنند به علت کار با دست به سرعت دچار ساییدگی آثار انگشت می‌شوند و این امر باعث میشود که سنسورهای اثر انگشت در شناسایی آثار انگشت این افراد دچار مشکلاتی باشند.
اگرچه در برخی اوقات با استفاده از آثار انگشتانی که کمتر درگیر کار هستند و یا استفاده از خطوط کنار انگشتان می‌تواند تا اندازه‌ایی در شناسایی آثار انگشت این دسته از افراد کمک کند، اما در حالت کلی این نقیصه برای افرادی که با دست کار میکنند موضوعی است که می‌تواند تکرار شود ولی علاوه بر راه کارهای ذکر شده استفاده از سنسورهایی که دقت بالاتری دارند نیز می‌تواند تا اندازه در این زمینه کمک کند اگرچه دقت بالاتر برای سنسور اثر انگشت به معنای صرف زمان بیشتر برای اسکن اثر انگشت است.
مشکل اسکن اثر انگشت افرادی که با شوینده‌ها و مواد شیمیایی و یا آب کار میکنند
شوینده‌ها، مواد شیمیایی و حتی آب نیز می‌تواند تاثیری مشابه کارکردن با ابزار را بر آثار انگشت بگذارد، به همین دلیل عموما در مراکز درمانی (به علت شست‌و‌شوی مداوم دست با مواد ضدعفونی‌کننده) مشکلاتی مشابه کارگاه‌ها و کارخانه‌ها مشاهده میشود.
در خصوص افرادی که بصورت مداوم با آب کار میکنند مشکل دیگری نیز می‌تواند بروز کند به این ترتیب که در اثر مجاورت پوست دست با آب، پوست دست متورم شده و دچار چروکیدگی میشود این موضوع باعث میشود که دستگاه در شناسایی آثار انگشتی که در هنگام اسکن اولیه در مجاورت آب نبوده‌اند دچار مشکل شود.
این مشکل معمولا در پرسنل رستوران‌ها نیز مشاهده میشود که پرسنل در آغاز شیفت در ثبت اثر انگشت مشکلی ندارند ولی در پایان شیفت بر اثر کار کردن با آب دچار مشکل در ثبت تردد می‌شوند. برای رفع این مشکل می‌توان آثار انگشت پرسنل را علاوه بر حالت معمول در پایان شیفت کاری (در زمانی که کار روزمره را انجام داده‌اند) نیز دریافت کرد تا دستگاه اسکن هر دوحالت آثار انگشت را مورد شناسایی قرار دهد.
مشکل اسکن اثر انگشت برای افرادی که دچار حساسیت و یا بیماری‌های پوستی هستند
افرادی که دچار بیماری‌های پوستی خاص هستند و یا به صورت مادرزادی و ژنتیک دارای آثار انگشت ضعیف‌تری نسبت به دیگران هستند و یا افراد مسن بصورت کلی آثار انگشت ضعیف‌تری از دیگران دارند. مجموعه افراد ذکر شده نیز امکان دارد در استفاده از دستگاه‌های اثر انگشتی دچار مشکلاتی باشند.
بیشتر بخوانید: دور زدن و هک دستگاه حضور و غیاب تشخیص چهره
انتقال آلودگی بین افراد یک سازمان
با توجه به تماس فیزیکی بین افراد مختلف و دستگاه حضور و غیاب اثر انگشتی این احتمال وجود دارد که آلودگی از طریق لمس سطح سنسور توسط فرد آلوده و لمس سنسور توسط دیگر افراد به ایشان منتقل شود.
اگرچه رعایت بهداشت فردی در جلوگیری از این قبیل مسائل بسیار موثر است و دستگاه حضور و غیاب نیز تنها تجهیز و وسیله‌ایی نیست که مورد استفاده همه افراد است، بطور مثال دستگیره درب یا حتی کیبوردهای رایانه‌ها هم می‌توانند در انتقال آلودگی‌ها موثر باشند ولی در حالت کلی این نقیصه را می‌توان در مورد دستگاه‌های اثر انگشتی هم وارد دانست.
زمان تشخیص طولانی تر از سایر شیوه‌های احراز هویت
یکی از مسائلی که عموما در سازمان‌های بزرگ رخ می‌دهد زمان تشخیص طولانی آثار انگشت است این موضوع در هنگامی رخ می‌دهد که تعداد زیادی اثر انگشت در یک دستگاه ثبت شده باشد در حالت کلی پروسه تشخیص اثر انگشت شامل دو مرحله اسکن اثر انگشت و تطبیق اثر انگشت است.
زمان اسکن اثر انگشت همواره در دستگاه‌ها ثابت است اما زمان تطبیق اثر انگشت اسکن شده با نمونه‌های موجود در حافظه دستگاه می‌تواند با توجه به تعداد نمونه‌ها متفاوت باشد به این ترتیب بصورت منطقی زمان تطبیق نمونه اسکن شده با نمونه‌های ذخیره شده هرچه تعداد نمونه‌های ذخیره شده بیشتر باشد طولانی‌تر خواهد بود.
برای رفع این مشکل می‌توان از دستگاه‌هایی با قدرت پردازش بالا استفاده کرد ولی اختلاف زمان پردازش بین تعداد نمونه‌های ذخیره شده کم و زیاد همواره وجود خواهد داشت.
بیشتر بخوانید: چگونه کارمندان منظمی داشته‌باشیم؟
[elementor-template id=”16949″]
امکان تقلب در ثبت اثر انگشت
اگرچه امکان تقلب در دستگاه‌های حضور و غیاب اثر انگشتی وجود دارد ولی این امر کار ساده‌ایی نیست، شایع‌ترین حالت تقلب در این دستگاه‌ها تعریف اثر انگشت یک فرد به جای فرد دیگری است که این حالت هم تنها وقتی ممکن است شخصی که مسئول ثبت آثار انگشت است چنین اجازه‌ایی بدهد و یا فردی رمزهای دستگاه را در اختیار داشته باشد تا بتواند اثر انگشت خود و یا دیگران را در دستگاه ثبت کند.
شیوه دیگر تقلب در دستگاه‌های اثر انگشتی این است که فردی بتواند مدلی از اثر انگشت خود را از مواد سیلیکونی یا سایر مواد مشابه ساخته و این مدل را در اختیار دیگری قرارداده تا ایشان با استفاده از مدل ساخته شده اقدام به ثبت تردد نماید، البته با استفاده از سنسورهایی که قابلیت تشخیص بافت زنده را دارند تقلب درحالت اخیر غیر ممکن خواهد بود.
با توجه به آنچه گفته شد مشاهده میشود که در کل تقلب در دستگاه‌های اثر انگشتی اگرچه غیر ممکن نیست ولی بسیار دشوار است.
مجموعه موارد فوق الذکر را می‌توان به عنوان مشکلات و معایب دستگاه‌های اثر انگشتی دانست، لازم به ذکر است با توجه به کلیه موارد فوق هنوز هم دستگاه‌های اثر انگشت به عنوان گزینه ایی مناسب برای حضور و غیاب پرسنل مورد استفاده قرار می‌گیرد و با وجود معایب ذکر شده مزایای این دستگاه بر معایب آن چیرگی داشته و استفاده از دستگاه‌های اثر انگشتی را گزینه انتخابی بسیاری از مشتریان قرار می‌دهد.
نیاز به تماس مستمر با دستگاه: برای ثبت حضور و غیاب، کارکنان نیاز دارند تا به صورت منظم با دستگاه ارتباط برقرار کنند. این مسئله می‌تواند به ویژه برای شرکت‌هایی با کارکنان زیاد یا شرکت‌هایی که در محیط‌هایی با شرایط غیر مساعد فعالیت میکنند (مانند ساختمان‌هایی با فضاهای محدود یا زیادی از گرد و غبار) ایجاد مشکل کند.
قابلیت اشتباه: برخی از دستگاه‌های حضور و غیاب انگشتی ممکن است نسبت به اشتباهات در تشخیص اثر انگشت کارکنان حساس باشند، که می‌تواند منجر به ثبت حضور یا غیاب اشتباه شود. علاوه بر این، مشکلات فنی ممکن است باعث ثبت اطلاعات نادرست شود. مسئله حفظ حریم خصوصی: دستگاه‌های حضور و غیاب انگشتی برای ثبت اثر انگشت کارکنان از فناوری برای تشخیص اثر انگشت استفاده میکنند که ممکن است باعث شکایاتی از سوی کارکنان درباره حفظ حریم خصوصی شود.
تمام دستگاه‌های حضور و غیاب انگشتی باید با رعایت استانداردهای امنیتی مناسب و همچنین قوانین حفظ حریم خصوصی و حقوق کارکنان استفاده شوند. با این حال، هنوز هم مشکلاتی مانند دسترسی غیرمجاز، حمله‌های سایبری و جعل اثر انگشت ممکن است برای این دستگاه‌ها وجود داشته باشد.برای کاهش این معایب و بهبود امنیت دستگاه‌های حضور و غیاب انگشتی، می‌توان از تکنولوژی‌هایی مانند تشخیص چهره، تشخیص اثر انگشت چندگانه و تشخیص صدا استفاده کرد. همچنین می‌توان با ایجاد سیاست‌های مناسب برای استفاده از دستگاه‌های حضور و غیاب انگشتی، از جمله تضمین حفظ حریم خصوصی کارکنان و آموزش صحیح برای استفاده از این دستگاه‌ها، این مشکلات را کاهش داد.