حقوق و دستمزد از مهمترین مسائل بین کارفرمایان و کارگران و کارمندان است.
بدون محاسبهی دقیق و پرداخت به موقع حقوق و دستمزد، کارمندان برایتان تره هم خورد نمیکنند!
چرا که همهی زحماتشان بی نتیجه میماند و دیگر انگیزهای برای ادامهی کار ندارند و در نتیجه کار شرکت لنگ میماند و به نحو احسنت انجام نمیشود.
دستمزد کارمندان باید از حداقل حقوق قانون کار شروع شود و بر اساس سایر موارد، این مبلغ افزایش یابد.
برای همین لازم است هم کارمندان و هم کارفرمایان با حداکثر و حداقل حقوق قانون کار در سال 99 آشنا شوند.
در ادامه با ما همراه باشید.
حداقل حقوق قانون کار سال 99 چقدر است؟
حقوق قانون کار 99 بعد از گمانهزنیهای بسیار، در فروردین ماه 21درصد اعلام شد.
و سپس در تیر ماه این درصد به عدد 26 رسید. در نتیجه حداقل حقوق قانون کار 26 درصد بیشتر از سال گذشته،معادل ۱ میلیون و ۹۱۰ هزار تومان و ۴۲۷ اعلام شد.
یعنی مبلغ ۶۳۶,۸۰۹ به ازای هر روز کاری کارگران و کارمندان.
برای محاسبهی حقوق و دستمزد بر اساس حداکثر و حداقل حقوق قانون کار، لازم است که از شرایط، قوانین و تبصرهها اطلاع داشته باشید.
و همچنین برای محاسبهی دقیق در زمان کمتر، لازم است که از یک سیستم محاسبه حقوق و دستمزد معتبر، استفاده کنیم.
حقوق از دیدگاه قانون کار چیست؟
چیزی که در دیدگاه مردم عادی، حقوق شناخته میشود، از دیدگاه قانونی شامل حالات مختلفی است که در فصل سوم، مبحث اول قانون کار به تفصیل دربارهی آن توضیح داده شده است.
اولین مفهومی که در این زمینه با آن سر و کار داریم را حقالسعی میگویند که تعریف و تبصرههای آن را در ادامه میخوانیم.
حق السعی:
ماده 34:
کلیه دریافت های قانونی به کارگر به اعتبار قرارداد کار اعم از مزد یا حقوق کمک عائله مندی ، هزینه های مسکن ، خواربار ، ایاب و ذهاب ، مزایای غیر نقدی ، پاداش افزایش تولید ، سود سالانه و نظایر اینها دریافت می نماید را حق السعی می نامند.
در ماده فوق از عنوان مزد یا حقوق هم استفاده شده که در ماده 35 و تبصره ذیل آن قانون کار مزد را چنین تعریف می کند:
ماده 35:
مزد عبارت است از وجوه نقدی یا غیر نقدی و یا مجموع آنها که در مقابل انجام کار به کارگر پرداخت می شود.
تبصره 1:
چنانچه مزد با ساعات انجام کار مرتبط باشد ، ” مزد ساعتی ” و در صورتیکه بر اساس میزان انجام کار و یا محصول تولید شده باشد ، ” کارمزد ” و چنانچه بر اساس محصول تولید شده و یا میزان انجام کار در زمان معین باشد ، ” کارمزد ساعتی ” نامیده میشود.
همچنین در خصوص مزد ساعتی و حقوق افرادی که بصورت ساعتی کار می کنند تبصره 2 ماده 35 به شرح زیر توضیح می دهد:
تبصره 2:
ضوابط و مزایای مربوط به مزد ساعتی ، کارمزد ساعتی و کارمزد و مشاغل قابل شمول موضوع این ماده که به پیشنهاد شورایعالی کار به تصویب وزیر کار و امور اجتماعی خواهد رسید ، تعیین می گردد حداکثر ساعات کار موضوع ماده فوق نباید از حداکثر ساعت قانونی کار تجاوز نماید.
قانون کار در ماده 36 به توضیح مزد ثابت یا حقوق ثابت می پردازد و به تفصیل در این مورد صحبت می کند.
آنچه در این باره مهم است این است که از نظر قانون همه مزایا و پرداختی هایی که کارفرما به کارمندان و کارگران خود دارد در صورتیکه به تبع شغل ایشان باشد جزء حقوق ثابت ایشان است ولی حق مسکن و خوارو بار و موارد اینچنینی که در قانون با عنوان موارد انگیزشی نام برده شده شامل مزد ثابت نمی شود .
ماده 36:
مزد ثابت عبارت است از مجموع مزد شغل و مزایای ثابت پرداختی به تبع شغل .
تبصره 1:
در کارگاه هایی که دارای طرح طبقه بندی و ارزیابی مشاغل نیستند ، منظور از مزایای ثابت پرداختی به تبع شغل ، مزایایی است که برحسب ماهیت شغل یا محیط کار و برای ترمیم مزد در ساعات عادی کار پرداخت می گردد. از قبیل مزایای سختی کار ، مزایای سرپرستی ، فوق العاده شغل و غیره.
تبصره 2:
در کارگاه هایی که طرح طبقه بندی مشاغل به مرحله اجرا درآمده است ، مزد گروه و پایه ، مزد مبنا را تشکیل می دهد.
تبصره 3:
مزایای رفاهی و انگیزه ای از قبیل کمک هزینه مسکن ، خواروبار و کمک عائله مندی ، پاداش افزایش تولید و سود سالانه جزو مزد ثابت و مزد مبنا محسوب نمی شود.
چگونگی پرداخت مزد: در خصوص چگونگی پرداخت مزد هم قانون کار شرایط مشخصی را اعلام نموده و کارفرمایان باید از این شرایط تبعیت نمایند این شرایط در ماده 37 قانون کار به شرح زیر آمده است:
ماده 37:
مزد باید در فواصل زمانی مرتب و در روز غیر تعطیل و ضمن ساعات کار به وجه نقد رایج کشور یا با تراضی طرفین به وسیله چک عهده بانک و با رعایت شرایط ذیل پرداخت شود.
الف – چنانچه بر اساس قرارداد یا عرف کارگاه ، مبلغ مزد به صورت روزانه یا ساعتی تعیین شده باشد ، پرداخت آن باید پس از محاسبه در پایان روز یا هفته یا پانزده روز یکبار به نسبت ساعات کار و یا روزهای کارکرد صورت گیرد.
ب – در صورتیکه بر اساس قرارداد یا عرف کارگاه ، پرداخت مزد به صورت ماهانه باشد ، این پرداخت باید در آخر ماه صورت گیرد در این حالت مزد مذکور حقوق نامیده می شود.
تبصره:
در ماه های سی و یک روزه مزایا و حقوق و دستمزد باید بر اساس سی و یک روز محاسبه و به کارگر پرداخت شود.
یک از نکاتی که در قانون کار به آن تصریح شده است تساوی حقوق خانم ها و آقایان و مطابق ماده 38 در شرایط کار مساوی کارفرمایان اجازه ندارند تفاوتی در حقوق خانم ها و آقایان قائل شوند .
همچنین در صورتیکه افراد کارکرد ساعتی داشته باشند و یا نیمه وقت کارکنند حقوق و دستمزد ایشان با توجه به میزان کارکرد ایشان محاسبه و پرداخت باید گردد .
همچنین در قانون کار تصریج شده است که حقوق ماهانه باید در انتهای ماه پرداخت گردد و در ماه های سی و یک روزه کلیه محاسبات باید بر مبنای سی و یک روز انجام گردد.
علاوه بر کلیه مواردی که مطرح شده است قانون کار در خصوص برداشت از حقوق کارگران توسط کارفرما نیز به مواردی اشاره کرده است که در زیر به آن پرداخته می گردد متن قانون در این خصوص به شرح زیر است:
ماده 44:
چنانچه کارگر به کارفرمای خود مدیون باشد ، در قبال این دیون وی ، تنها می توان مازاد بر حداقل مزد را به موجب حکم دادگاه برداشت نمود در هر حال این مبلغ نباید از یک چهارم کل مزد کارگر بیشتر باشد.
تبصره:
نفقه و کسوه افراد واجب النفقه کارگر ، از قاعده فوق مستثنی و تابع مقررات قانون مدنی می باشد.
ماده 45:
کارفرما فقط در موارد ذیل می تواند از مزد کارگر برداشت نماید.
الف – موردی که قانون صراحتا” اجازه داده باشد.
ب – هنگامی که کارفرما بعنوان مساعده وجهی به کارگر داده باشد.
ج – اقساط وام هایی که کارفرما به کارگر داده است ، طبق ضوابط مربوطه.
د – چنانچه در اثر اشتباه محاسبه مبلغی اضافه پرداخت شده باشد.
ه – مال الاجاره خانه سازمانی ( که میزان آن با توافق طرفین تعیین گردیده است ) در صورتیکه اجارهای باشد، با توافق طرفین تعیین می گردد.
و – وجوهی که پرداخت آن از طرف کارگر برای خرید اجناس ضروری از شرکت تعاونی مصرف همان کارگاه تعهد شده است.
تبصره- هنگام دریافت وام مذکور در بند ج با توافق طرفین باید میزان اقساط پرداختی تعیین گردد. شرح زیر است:
مواردی که در بالا به آن اشاره شد مختصری از اهم مواردی بود که در مورد حقوق و دستمزد قانون کار و کارکرد و مرخصی از دیدگاه قانون کار به آن پرداخته شده است.
حداکثر حقوق قانون کار 1400
بخشنامه بودجه 1400 به تازگی توسط رئیس جمهور به سازمان برنامه و بودجه ابلاغ شد و این سازمان نیز برای تنظیم لایحه بودجه بخشنامه را به دستگاههای اجرایی ابلاغ کرده است.
براساس ضوابط مالی بودجه 1400، افزایش حقوق و دستمزد برای مشمولین قانون کار در سال آینده، 25 درصد میباشد.
البته برخی همچنان امیدوارند که مانند سال 99، این درصد هم کمی بیشتر شود.
طبق این قوانین حقوق کار آیا امکان شکایت از کارفرما وجود داره؟