طبق روال هر سال با رسیدن به ماه‌های پایانی سال، زمزمه‌هایی در مورد میزان افزایش حقوق کارگران و کارمندان به گوش می‌رسد. معمولا این افزایش برای کارمندان دولت، زودتر از کارگران مشخص می‌شود. امسال نیز همین اتفاق افتاده است و حقوق کارمندان برای سال ۱۴۰۲ مشخص شده است. اما حقوق کارگران برای سال آینده هنوز تعیین نشده است و باید منتظر نتیجه جلسه شورای عالی کار بمانیم که معمولا چند روز مانده به سال جدید یا گاهی آخرین روز سال مشخص می‌شود. اگر می‌خواهید اطلاعات کامل‌تری در مورد افزایش حقوق ۱۴۰۲ به دست آورید، در ادامه همراه ما باشید.
افزایش حقوق ۱۴۰۲ چگونه انجام می‌شود؟
افزایش حقوق در ایران توسط دو نهاد دولت و شورای عالی کار انجام می‌شود. دولت در ماه‌های پایانی هر سال لایحه خود را برای افزایش حقوق کارکنان دستگاه‌های اجرایی، نیروهای مسلح، وزارت اطلاعات، سازمان انرژی اتمی، اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی، قضات و همچنین بازنشستگان کشوری و لشکری، به مجلس اعلام می‌کند.
مجلس نیز پس از بررسی پیشنهاد دولت، قابل اجرا بودن آن را مورد ارزیابی قرار می‌دهد و در صورتی که امکان میزان افزایش درخواست‌شده وجود داشته و هیچ مغایرتی با قانون و مقررات کشور نداشته باشد، در صحن علنی مجلس به تصویب می‌رسد. همچنین در مجلس میزان حداقل حقوق و حداکثر حقوق نیز تعیین می‌شود.
اما برای کارگران نحوه افزایش حقوق ۱۴۰۲ متفاوت است. هر سال و معمولا در روزهای پایانی سال، شورای عالی کار با حضور اعضای آن که شامل نمایند کارگران، نماینده کارفرمایان، وزیر کار و امور اجتماعی و … برگزار می‌شود.
در این جلسه نمایندگان کارگران و کارفرمایان، هرکدام نظر خود را در مورد میزان افزایش اعلام می‌کنند و پس از بحث و گفتگو، بر روی یک درصد مشخص به توافق می‌رسند. این عدد مبنای افزایش حقوق و مزایای کارگران برای سال آینده خواهد شد.
افزایش حقوق ۱۴۰۲ کارمندان
برای افزایش حقوق کارمندان در سال ۱۴۰۲، دولت پیشنهاد کرده بود که حقوق افراد به‌صورت پلکانی افزایش پیدا کند. یعنی کارمندانی که حقوق پایین‌تری دریافت می‌کنند و سابقه کار کمتری دارند، افزایش بیشتری داشته باشند و افرادی که حقوق بالاتری دریافت می‌کنند و سابقه کار بیشتری دارند، افزایش کمتری خواهند داشت. اما مجلس با این لایحه مخالفت کرد.
بیشتر بخوانید: مرخصی بارداری؛ شرایط، مدت زمان و قوانین اختصاصی خانم‌ها
علت مخالف نمایندگان مجلس این بود که بر اساس این لایحه، انگیزه کارکنانی که سابقه کار بیشتری دارند، کم می‌شود و شاید با دلسردی کار کنند. همچنین پیشنهاد دولت بار مالی زیادی دارد و با توجه به اوضاع اقتصادی، اجرای آن امکان‌پذیر نیست. بنابراین نمایندگان مجلس پس از بحث و گفتگو، میزان افزایش حقوق ۱۴۰۲ برای کارمندان را ۲۰ درصد اعلام کردند. افرادی که شامل این مصوبه می‌شوند عبارتند از:
- دستگاه‌های اجرایی
- نیروهای مسلح
- وزارت اطلاعات
- سازمان انرژی اتمی
- اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی
- قضات
- بازنشستگان کشوری
بر اساس مصوبه کمیسیون تلفیق مجلس، حکم کارگزینی حقوق‌بگیران دولت در سال ۱۴۰۲، معادل ۱.۲ برابر حقوق آن‌ها در حکم کارگزینی ۱۴۰۱ خواهد بود و بدین ترتیب حقوق کارکنان کشوری و لشکری افزایش پیدا خواهد کرد.
با پیشنهاد دولت، حق عائله‌مندی، ۶۰۰ هزار تومان و حق اولاد ۲۰۰ هزار تومان افزایش پیدا کرد. بنابراین عائله‌مندی و حق اولاد در سال ۱۴۰۲، به ترتیب ۹۰۰ هزار تومان و ۴۰۰ هزار تومان خواهند شد.
بنا بر صحبت‌های سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه، حداقل حقوق در سال ۱۴۰۲ برابر با هفت میلیون و نهصد و بیست هزار تومان است. همچنین حداکثر حقوق دریافتی کارکنان دولت نباید بیشتر از ۵۵ میلیون تومان در ماه باشد و اگر هر یک از دستگاه‌های دولتی بیشتر از این مبلغ به کارکنان خود پرداخت کنند، تخلف محسوب می‌شود و با آن‌ها برخورد قانونی صورت می‌گیرد.
بیشتر بخوانید: محاسبه ساعت کاری کارکنان؛ مزایا و بررسی روش‌های رایج
افزایش حقوق ۱۴۰۲ سربازان وظیفه
در خصوص افزایش حقوق ۱۴۰۲ سربازان وظیفه نیز با توجه به این‌که طی دو سال گذشته متوسط حقوق آن‌ها بیش از ۷ برابر، افزایش داشته است، برای سال آینده نیز بر اساس پیشنهادی که در کمیسیون تلفیق مطرح شد، حقوق سربازان افزایش پیدا می‌کند.
طبق مصوبه مجلس برای سال ۱۴۰۲، حداقل حقوق سربازانی که در مناطق غیر عملیاتی خدمت می‌کنند، برابر با چهار میلیون و هشتصد هزار تومان (معادل ۶۰ درصد حداقل دریافتی پایور)، حداقل حقوق سربازانی که در مناطق عملیاتی خدمت می‌کنند، برابر با ۶ میلیون تومان (معادل ۷۵ درصد حداقل دریافتی پایور) و حقوق حقوق سربازان متاهل که فرزندی ندارند، برابر با ۷ میلیون و دویست هزار تومان (معادل ۹۰ درصد حداقل حقوق پایور) تعیین می‌شود.
لازم به یادآوری است که اعداد اعلام‌شده، حداقل حقوق هستند و حقوق سربازان با توجه به تحصیلات، درجه و تعداد فرزند، می‌تواند افزایش پیدا کند.
بیشتر بخوانید: عیدی ۱۴۰۱ چقدر است؟ جزییات دقیق قوانین کارگری و کارمندی
افزایش حقوق بازنشستگان در سال ۱۴۰۲
بازنشستگان نیز مانند کارمندان منتظر هستند تا ببینند حقوق آن‌ها در سال ۱۴۰۲ چقدر افزایش پیدا می‌کند. امسال نیز دولت هم‌زمان با ارائه لایحه افزایش حقوق ۱۴۰۲ کارمندان دولت، پیشنهاد حقوق بازنشستگان کشوری و لشکری را نیز تقدیم مجلس کرد. نمایندگان با بررسی پیشنهاد دولت تصویب کردند که حقوق بازنشستگان در سال ۱۴۰۲ مانند کارمندان دولت به میزان ۲۰ درصد افزایش داشته باشد.
طبق این مصوبه، کلیه بازنشستگان، وظیفه‌بگیران و زیرمجموعه‌های صندوق بازنشستگی کشوری و دیگر صندوق‌های بازنشستگی دستگاه‌های اجرایی، مانند کارمندان دولت، افزایش حقوق ۲۰ درصدی را خواهند داشت که به حکم حقوق آن‌ها در سال آتی اضافه می‌شود. همچنین حق عائله‌مندی و حق اولاد برای این افراد نیز مانند کارکنان دولت، به ترتیب ۹۰۰ هزار تومان و ۴۰۰ هزار تومان خواهد بود.
لازم به ذکر است که حداقل حقوق بازنشستگان برای سال ۱۴۰۲، مبلغ شش میلیون و سیصد هزار تومان تعیین شده است.
افزایش حقوق ۱۴۰۲ برای کارگران
همان‌گونه که در ابتدای مقاله اشاره کردیم، افزایش حقوق ۱۴۰۲ برای کارگران در شورای عالی کار مشخص می‌شود. این شورا معمولا در روزهای پایانی سال با حضور اعضا، تشکیل جلسه می‌دهد و در مورد میزان حقوق کارگران برای سال آینده تصمیم‌گیری می‌کند. این جلسه همواره با کشمکش‌های فراوانی همراه است و خواسته‌های کارگران و کارفرمایان به‌طور کامل برآورده نمی‌شود.
کارگران به‌عنوان قشری که نیروی اصلی تولید و خدمات در کشور هستند، در طی این سال‌ها همیشه دغدغه رفاه و تامین هزینه‌های زندگی خود را داشته‌اند و کارفرمایان نیز با توجه به اوضاع اقتصادی کشور و تحریم‌ها، توان پرداخت حقوق درخواستی کارگران را ندارند. برای همین معمولا دو طرف، ناراضی از جلسه شورای عالی کار خارج می‌شوند.
حقوق کارگران برای سال ۱۴۰۲ هنوز مشخص نیست، اما بعید است که طبق روال سال گذشته که افزایش حقوق ۵۷ درصدی برای آن‌ها در نظر گرفته شد، اقدام شود .با توجه به اخباری که به گوش می‌رسد، به احتمال زیاد کارگران نیز افزایش حقوق ۲۰ درصدی را خواهند داشت. در صورت تصویب این میزان افزایش، جدول حقوق و دستمزد آن‌ها به شرح جدول زیر می‌شود.
| اقلام حقوق | سال ۱۴۰۱ (ریال) | سال ۱۴۰۲ (ریال) |
| حداقل دستمزد روزانه | ۱٫۳۹۳٫۲۵۰ | ۱٫۶۷۱٫۹۰۰ |
| حداقل دستمزد ماهانه | ۴۱٫۷۹۷٫۵۰۰ | ۵۰٫۱۵۷٫۰۰۰ |
| مزد هر ساعت کاری | ۱۹۰٫۰۷۴ | – |
| مزد هر ساعت اضافه‌کاری | ۲۶۶٫۱۰۳ | – |
| حق مسکن | ۶٫۵۰۰٫۰۰۰ | ۷٫۸۰۰٫۰۰۰ |
| بن خواربار | ۸٫۵۰۰٫۰۰۰ | ۱۰٫۲۰۰٫۰۰۰ |
| پایه سنوات (افراد دارای بیش از یک‌سال سابقه کار) | ۲٫۱۰۰٫۰۰۰ | ۲٫۵۲۰٫۰۰۰ |
| حق اولاد (یک فرزند) | ۴٫۱۷۹٫۷۵۰ | ۵٫۰۱۵٫۷۰۰ |
| حق اولاد (دو فرزند) | ۸٫۳۵۹٫۵۰۰ | ۱۰٫۰۳۱٫۴۰۰ |
| حداقل حقوق کارگران بدون فرزند (با داشتن حداقل یک‌سال سابقه کار) | ۵۸٫۸۹۷٫۵۰۰ | ۷۰٫۶۷۷٫۰۰۰ |
| حداقل حقوق با یک فرزند | ۶۳٫۰۷۷٫۲۵۰ | ۷۵٫۶۹۲٫۷۰۰ |
| حداقل حقوق با دو فرزند | ۶۷٫۲۵۷٫۰۰۰ | ۸۰٫۷۰۸٫۴۰۰ |
باز هم تاکید می‌کنیم که جدول فوق با توجه به افزایش حقوق ۲۰ درصدی برای سال ۱۴۰۲ تنظیم شده است و به‌محض اعلام حقوق نهایی، جدول به‌روزرسانی می‌شود.
باید توجه داشته باشید که طبق قانون کار، مبنای حقوق کارگران و بازنشستگان تامین اجتماعی، باید بر اساس تورم خانوار باشد. با توجه به این‌که در سال ۱۴۰۱، تورم بیش از ۵۰ درصد بود، مبنای افزایش حقوق کارگران و بازنشستگان تامین اجتماعی، این عدد است. اما بعید است که کارفرمایان و سازمان تامین اجتماعی با این میزان افزایش موافقت کنند.
همچنین یکی دیگر از معیارهایی که باید برای تعیین دستمزد و حقوق کارگران استفاده شود، سبد معیشت خانوار است. رقم این سبد طبق گفته رئیس کمیته مزد برای سال ۱۴۰۱ حدود ۱۸ میلیون تومان است. عددی که بعید است تا چند سال آینده حقوق کارگران به آن برسد.
بنابراین باید منتظر ماند تا ببینیم در جلسه شورای عالی کار چه اتفاقی می‌افتد و حقوق کارگران برای سال آینده چقدر تعیین می‌شود.
بیشتر بخوانید: کاهش هزینه های کسب و کار با استفاده از تجهیزات حضور و غیاب
افزایش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی در سال ۱۴۰۲
در بخش‌های قبلی در مورد افزایش حقوق بازنشستگان کشوری و لشکری صحبت کردیم و گفتیم که حقوق این افراد نسبت به سال ۱۴۰۲، به میزان ۲۰ درصد افزایش پیدا می‌کند. اما برای بازنشستگان سازمان تامین اجتماعی، افزایش حقوق ۱۴۰۲ چقدر است؟
سازمان تامین اجتماعی به‌عنوان یک نهاد مستقل، هرسال میزان حقوق اعضای این صندوق را اعلام می‌کند. تا این لحظه خبری در مورد میزان حقوق بازنشستگان این سازمان برای سال ۱۴۰۲ منتشر نشده است. اما با توجه به این‌که حقوق بازنشستگان کشوری و لشکری برای سال آینده ۲۰ درصد اضافه شده است، به احتمال زیاد این میزان افزایش برای آن‌ها نیز در نظر گرفته خواهد شد.
البته با توجه به این‌که میزان تورم در این سال‌ها همیشه بیشتر از افزایش دستمزد و حقوق بوده است، باز هم قدرت خرید این قشر ضعیف جامعه کاهش پیدا خواهد کرد و در تامین زندگی خود دچار مشکل خواهند شد.
برای مشاورۀ رایگان، در اولین فرصت با شما تماس می‌گیریم.
افزایش حقوق ۱۴۰۲ مددجویان بهزیستی و کمیته امداد
کمیسیون تلفیق مجلس تصویب کرد که برای سال ۱۴۰۲ مستمری مددجویان تحت پوشش سازمان بهزیستی و کمیته امداد و سایر سازمان‌های حمایتی، افزایش ۴۰ درصدی داشته باشند. البته در لایحه پیشنهادی دولت، این میزان افزایش، ۲۰ درصد در نظر گرفته شده بود. اما نمایندگان مجلس به این نتیجه رسیدند که این مقدار افزایش حقوق کافی نیست و افزایش ۴۰ درصدی را برای آن تصویب کردند.
همچنین طبق مصوبه مجلس، بنیاد شهید و امور ایثارگران، سازمان بهزیستی و ستاد کل نیروهای مسلح، مکلف شدند به جانبازان و آزادگان معسر غیر حالت اشتغال که بدون شغل و درآمد هستند و از هیچ دستگاهی حقوق دریافت نمی‌کنند، ماهیانه مبلغ شش میلیون تومان برای جانبازان ۲۵ درصد و بالاتر و مبلغ پنج میلیون تومان برای جانبازان زیر ۲۵ درصد و معلولان شدید و آزادگان معسر بپردازند.
بیشتر بخوانید: فرق مرخصی استحقاقی و استعلاجی چیست؟ +معرفی راه حل مدیریت مرخصی کارکنان
مالیات بر حقوق سال ۱۴۰۲
مالیات بر حقوق یکی دیگر از مواردی است که به‌صورت سالانه مشخص می‌شود. دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۲ برای حقوق‌های کمتر از ۷ میلیون تومان در ماه، معافیت مالیاتی در نظر گرفته بود، اما نمایندگان مجلس این عدد را نپذیرفتند و مبلغ ۱۰ میلیون تومان را برای آن تعیین کردند.
طبق این مصوبه، افرادی که ۱۰ میلیون تومان در ماه حقوق دریافت می‌کنند یا به‌طور کلی درآمد سالانه آن‌ها کمتر از ۱۲۰ میلیون تومان است، از پرداخت مالیات بر حقوق معاف هستند. اما آن‌هایی که حقوق‌شان بیشتر از ۱۰ میلیون تومان است، باید برای آن مالیات پرداخت کنند. البته میزان مالیات برای این افراد نیز متفاوت است و بستگی به میزان حقوق دریافتی آن‌ها دارد. در جدول زیر مالیات بر حقوق را برای سال ۱۴۰۲ مشخص کرده‌ایم.
| محدوده حقوق | درصد مالیات |
| صفر تا ۱۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال | معاف |
| ۱۰۰٫۰۰۰٫۰۰۱ تا ۱۴۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال | ۱۰٪ |
| ۱۴۰٫۰۰۰٫۰۰۱ تا ۲۳۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال | ۱۵٪ |
| ۲۳۰٫۰۰۰٫۰۰۱ تا ۳۴۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال | ۲۰٪ |
| بیشتر از ۳۴۰٫۰۰۰٫۰۰۱ ریال | ۳۰٪ |
جدول فوق را می‌توان این‌گونه توضیح داد که اگر فردی بین ۱۰ تا ۱۴ میلیون تومان در ماه حقوق دریافت کند، نسبت به مازاد ۱۰ میلیون تومان، باید ۱۰ درصد مالیات بپردازد. همچنین اگر فردی بین ۱۴ تا ۲۳ میلیون تومان در ماه حقوق دریافت کند، باید نسبت به مازاد ۱۴ میلیون تومان، ۱۵ درصد مالیات پرداخت کند. این فرآیند برای محدوده‌های دیگر مشخض‌شده نیز به‌همین صورت انجام می‌شود.
سخن پایانی
در این مقاله افزایش حقوق ۱۴۰۲ را مورد بررسی قرار دادیم و تلاش کردیم تا میزان آن را برای کلیه حقوق‌بگیران کشور مشخص کنیم. درصد این افزایش برای اقشار مختلف، متفاوت است و توسط نهادهای گوناگون تعیین می‌شود. دولت، تعیین‌کننده حقوق کارمندان و بازنشستگان کشوری و لشکری است که البته باید به تصویب نمایندگان مجلس برسد و شورای عالی کار، حقوق کارگران را مشخص می‌کند. در مورد بازنشستگان تامین اجتماعی نیز، این سازمان مرجع تصمیم‌گیری است.
برای افزایش حقوق کارمندان در سال ۱۴۰۲، دولت پیشنهاد کرده بود که حقوق افراد به‌صورت پلکانی افزایش پیدا کند. یعنی کارمندانی که حقوق پایین‌تری دریافت می‌کنند و سابقه کار کمتری دارند، افزایش بیشتری داشته باشند و افرادی که حقوق بالاتری دریافت می‌کنند و سابقه کار بیشتری دارند، افزایش کمتری خواهند داشت. اما مجلس با این لایحه مخالفت کرد.
در بخش‌های قبلی در مورد افزایش حقوق بازنشستگان کشوری و لشکری صحبت کردیم و گفتیم که حقوق این افراد نسبت به سال ۱۴۰۲، به میزان ۲۰ درصد افزایش پیدا می‌کند. اما برای بازنشستگان سازمان تامین اجتماعی، افزایش حقوق ۱۴۰۲ چقدر است؟
